Morrió Urbano Rodríguez, maestru y miembru de l’Academia de la Llingua Asturiana.
L’académicu dedicó la so vida a la docencia onde siempres s’esforció por tresmitir al alumnáu la importancia del caltenimientu del asturianu
Iniciativa pol Asturianu espresa’l so pesar pola muerte d’Urbano Rodríguez. L’académicu dedicó la so vida a la docencia onde siempres s’esforció por tresmitir al alumnáu la importancia del caltenimientu del asturianu. Dende la organización queremos facer alcordanza del so compromisu col asturianu nuna estaya de trabayu tan importante como ye la tresmisión del idioma a les xeneraciones moces. Collaboró en numberoses ocasiones con Iniciativa pol Asturianu, especialmente dende’l so papel como representante de l’ALLA nel Conseyu Asesor de Normalización Llingüística de Xixón, collaborando en propuestes conxuntes. L’actu de dispidida va ser mañana domingu, 27 de marzu, a les 10:30 hores nel Tanatoriu de Xixón.
El maestru xubiláu y miembru de númberu de l’Academia de la Llingua Asturiana Urbano Rodríguez Vázquez, ñacíu nel 1949 en Tiuya, pero vecín de Xixón la mayor parte la so vida, morrió nesti conceyu’l vienres 25 de marzu del 2022, a los 73 años.
Participó como oyente na Asamble Regional del Bable de 1973 ya, incorpórase dende’l primer momentu del Surdimientu a la reivindicación llingüística y el trabayu pol idioma. Miembru fundador del grupu de Conceyu Bable en Xixón, en 1975 ye traductor de los testos pa la ceremonia de la misa y el casamientu. Nel branu d’esi mesmu añu participa nel programa qu’entama Conceyu Bable en Radio Gijon, “Asturies na so llingua y na so cultura”, con una sección de llecciones gramaticales realizada con Ana Fueyo, la que sedría la so muyer, y cola que tendría dos fíos, Xaranzana y Paulo. Dende 1977 collabora na Revista Secha, pionera nel usu del asturianu.
Perteneciente al Movimientu de Renovación Pedagóxica d’Asturies dende’l so aniciu, tuvo implicáu nel procesu d’escolarización del asturianu dende los sos entamos, de mano en centros como’l colexu públicu de Cabueñes y dempués nel CP Jacinto Benavente, de Vega, en Xixón, nel que llegó a convertise en director nun periodu nel que’l centru y gracies al so llabor pol idioma, compartíu col del profesoráu y families, fixo d’esti colexu un referente nel curiáu del enseñu tresversal del asturianu y la cultura asturiana, organizando la Selmana de les Lletres nel centru educativu y una montonera d’actividaes onde la llingua asturiana yera’l centru.
Destacó tamién el so llabor formativu dende’l Centru de Profesoráu de Xixón, empobinando programes educativos alredor de la llingua asturiana.
Pol so llabor comprometíu col asturianu nel ámbitu educativu en 1984 nómenlu miembru de númberu de l’Academia de la Llingua Asturiana, institución na que diba desendolcar un importante trabayu nes siguientes cuasi cuatro décades.
Nel so discursu d’aceptación, nel Día de les Lletres Asturians de 1984, fixo una defensa apasionada del enseñu del asturianu dende los argumentos pedagóxicos: “Nun ye entendible l’adeprendimientu de la llingua, d’un individiu o d’un pueblu comu’l d’una atividá marxinal. Pel contrariu, inxértase xurídicamente dientru de los drechos naturales de la presona y pedagóxicamente nes llendes de lo que tien de cincase comu materia escolar dafechu”.
En mayu de 2001 foi escoyíu vicesecretariu de l’Academia de la Llingua Asturiana embaxo la presidencia d’Ana Cano. Foi munchos años representante de l’ALLA nel Conseyu Asesor de Normalización Llingüística de Xixón, incorporando siempres propuestes de forma activa y constructiva, ente les que destaquen el so impulsu a la reconocencia de la figura del escritor Pachín de Melás.
Collaboró con Isabel Torrente y Guadalupe de la Noval na trescripción del corpus documental del monesteriu de San Pelayo.
Xunto a Félix Ferreiro y Pablo Xuan Manzano asoleyó en 1984 unu de los diccionarios más emplegaos nes escueles, el Diccionariu Básicu de la Llingua Asturiana, qu’algamó cuatro ediciones.
Como escritor espublizó obres infantiles, pensaes tamién sobre manera pal usu na escuela, como Nela (1982), editáu como fueyes dixebraes de Lletres Asturianes, o Poemes pa neños (1983) na colección Escolín, llibru col que resultó ganador del Concursu de llectures pa rapacinos de l’ALLA nel 1982. Esti poemariu, ilustráu por Astur Paredes, foi’l primer llibru n’asturianu que s’editó en braille.
Foi tamién coautor de dos llibros de testu asoleyaos por Editora de Norte pal enseñu del asturianu en primaria, Xana I y Xana II, qu’iguó con Alberto Cobreros y Ana María Rodríguez.
En 2005 el grupu infantil Xentiquina utiliza un testu de so como lletra d’unu de los sos cantares, qu’apaez nel discu Marchóme la gata. En 1998 espublizó la traducción al asturianu d’El saltapraos verde, d’Ana María Matute.
